O maquis na Limia: Queima da casa de Epifanio Feijoo en Sabucedo (Porqueira) e a reitoral de Couso de Salas (Muiños).

No mes de febreiro de 1949, unha parte dos guerrilleiros da II Agrupación, atópase en Quintás de Sabucedo (Porqueira) resgardándose na casa de Epifanio Feijoo Gándara[1], permanecendo no lugar uns catro días ata que foron descubertos pola Garda Civil que tentou de cercalos. Un cura a cabalo que pasaba pola zona, animou os gardas a…

Manifestacións do 1º de maio de 1936 en Xinzo de Limia

  Preocupado polas manifestacións previstas para o 1º de maio, o Gobernador Civil xa remitira telegrama o día 28 de abril aos concellos: “(..) debiendo exigir organizaciones solicitud reintegrada, pidiendo autorización y señalando esa Alcaldía itinerario, debiendo hacerle presente a dirigentes no se permite concentraciones otros Ayuntamientos, haciéndoles responsables de cualquier trasgresión, a cuyo efecto…

Pequena historia da Ladeira e o Toural de Xinzo.

   A Ladeira. O terreo onde se encontraba a Ladeira formaba parte do sitio da Seara, segundo podemos comprobar polo interrogatorio de catastro do Marqués da Ensenada do ano 1753, onde di: “También disfrutan[1]veintiuna tegas de campiña al sitio da Seara, secano, tercera calidad, L. puente da pedra, P. ermita de San Roque, N. plaza…

Mulleres represaliadas da Limia. Delfina Lamas Clemente das Pegas (Sandías).

  O día 15 de outubro de 1937 e na zona, do monte do Furriolo da Lampaza  no concello de Rairiz de Veiga é atopada unha muller duns corenta e cinco anos de idade, asasinada durante a noite do 13 ao 14 e falecida a consecuencia do popularmente coñecido “tiro de Calvo Sotelo” (tiro na…

Historia da Praza Maior de Xinzo

  A Praza Maior foi sempre, desde tempo inmemorial, o centro neurálxico da vida comercial e social da vila de Xinzo. Nesta praza, en tempos pasados, situábanse as principais casas das familias fidalgas, das que lamentablemente pouca historia coñecemos. Nela encóntranse dúas das escasas labras heráldicas que temos na vila, nas antigas propiedades da familia…

Enfrontamentos da Garda Civil coa guerrilla en Toxediño e Parada de Outeiro

  Enfrontamentos da Garda Civil coa guerrilla en Toxediño e Parada de Outeiro. A mediados do mes de Decembro de 1948, saen os guerrilleiros para Vilar de Santos, parando tres días na Corga na casa de Rosa Gándara[1], á que tiñan aceso co contrasinal de “Foco”[2], seguindo posteriormente ata Parada de Outeiro onde se aloxaron…

Golpes da guerrilla antifranquista en Vilar de Santos e as Pegas (Sandiás)

    Golpes da guerrilla en Vilar de Santos e as Pegas (Sandiás) Ás dez da noite do día 18 de agosto de 1948, petan na porta do negocio de Francisco Lama Ferreiro de Vilar de Santos, o seu fillo Xulio recoñece a Manuel Casares e abre a porta, penetrando dous guerrilleiros armados con pistolas metralladoras,…

O Somatén Armado do réxime franquista na Limia.

  O Somatén Armado do réxime franquista na Limia. Preocupado polas actividades dos fuxidos e procurando a busca e desarticulación dos enlaces e colaboradores dos movementos de resistencia armada, os popularmente coñecidos como “maquis”, que melloraran a súa actividade guerrilleira encadrados en unidades de combate, o réxime recorre a vellas ideas e recupera o Somatén.…

Apuntes sobre as guerras carlistas na Limia (2ª parte).

Apuntes sobre as guerras carlistas na Limia (2ª parte). A Primeira Guerra Carlista (1833-1840) (2ª parte). No mes de febreiro de 1839 fora detido o veciño de Xinzo José Quintas, na casa do alcalde de Porqueira, tendo no seu poder un fusil inglés. Tamén foi detido o veciño de Ganade Gregorio da Lama, por levar…

Apuntes sobre as guerras carlistas na Limia (1ª parte).

Apuntes sobre as guerras carlistas na Limia (1ª parte).. As guerras carlistas foron unha serie de contendas civís que tiveron lugar en España ao longo do século XIX.  Entre os partidarios de Carlos María Isidro de Borbón e seus descendentes, e liberais e isabelinos partidarios do goberno da raíña Isabel II de España. Aínda que…